Alternatieve transportrechten bevorderen flexibel energiegebruik
De netbeheerders hebben een voorstel ingediend bij toezichthouder ACM voor alternatieve transportrechten die grootverbruikers meer mogelijkheden geven om flexibel om te gaan met hun energiegebruik.
De alternatieve transportrechten bevorderen een betere benutting van het elektriciteitsnet op dalmomenten, bijvoorbeeld door met behulp van slim laadmanagement elektrische auto's en vrachtwagens te laden in de nacht.
Alternatieve transportrechten
Alternatieve transportrechten zijn contractvormen waarin contractueel is geborgd dat de aangeslotene buiten piekmomenten energie afneemt zodat netcongestie niet wordt verergerd. Met de invoering van alternatieve transportrechten willen de netbeheerders bedrijven stimuleren om hun energiegebruik te flexibiliseren. Flexibiliteit draagt bij aan het in balans houden van het elektriciteitsnet en het beperken of voorkomen van congestie door meer energiegebruik mogelijk te maken op momenten met een ruim aanbod van transport- en opwekcapaciteit.
Bedrijven profiteren van alternatieve transportrechten in de vorm van een gereduceerd transporttarief. De netbeheerders hebben vier alternatieve transportrechten uitgewerkt: tijdsblokgebonden, tijdsduurgebonden, energievolumegebonden en volledig variabele transportrechten.
Tijdsblokgebonden transportrecht
Bij het tijdsblokgebonden transportrecht spreken bedrijven met de netbeheerder af binnen welke tijdsvensters er recht is op transportcapaciteit. De tijdvensters bevinden zich altijd buiten de piekmomenten. Tijdsblokgebonden transportrechten geven zekerheid dat er op bepaalde uren van de dag transportcapaciteit beschikbaar is. De contractvorm kan ingezet worden om bijvoorbeeld elektrische voertuigen te laden op dalmomenten.
Het tijdsblokgebonden transportrecht zal via de regionale netbeheerders voor grootverbruikers beschikbaar komen. Netbeheerders zullen locatie-afhankelijk aangeven op welke momenten er restruimte is op het netwerk die via tijdsgebonden contracten over hun klanten verdeeld kan worden.
Tijdsduurgebonden transportrecht
Tijdsduurgebonden transportrechten zijn bedoeld voor aansluitingen op het hoogspanningsnet. Bij deze vorm van alternatief transportrecht heeft de aangeslotene recht op transport gedurende een vastgesteld aantal uren per jaar. In het voorstel van de netbeheeerders betreft dit 85 procent van de tijd. De variant wordt daarom informeel aangeduid als ATR85/15.
Als het nodig is om de transportcapaciteit te beperken, wordt dit minimaal een dag van tevoren kenbaar gemaakt door de landelijke transmissienetbeheerder TenneT.
Energievolumegebonden transportrecht
Deze vorm geeft recht op transport van een bepaalde hoeveelheid energie per dag. De netbeheerder bepaalt uiterlijk een dag van te voren de transportcapaciteit van de klant op verschillende momenten van de dag. Het toegekende transportvermogen zal in de praktijk variëren gedurende de dag en het is aannemelijk dat het meeste volume in de daluren wordt toegekend. Ten opzichte van een regulier transportrecht betaalt de klant lagere kosten.
Voor het energievolumegebonden transportrecht wordt toepassing voorzien in e-boilers en koel- en vrieshuizen, die energie kunnen bufferen en een voorspelbare hoeveelheid energie per dag nodig hebben. Voor het laden van elektrische voertuigen is deze vorm minder geschikt vanwege de lagere zekerheid over het moment waarop transportcapaciteit beschikbaar is.
Volledig variabel transportrecht
Bij het volledig variabele transportrecht contracteert de aangeslote een variabel transportrecht maar is er geen zekerheid dat het gewenste vermogen daadwerkelijk beschikbaar is. De netbeheerder verdeelt de restruimte in het net over klanten met een variabel transportrecht, naar rato van het gewenste vermogen. Uiterlijk een dag van te voren wordt de beschikbare transportcapaciteit toegekend.
Het volledige variabele transportrecht is geschikt voor bedrijven die hun productie flexibel kunnen sturen, beschikken over een eigen noodstroomvoorziening of om kunnen gaan met een lagere zekerheid van transportvermogen.
Tegenover de lagere zekerheid staat een financieel voordeel in de vorm van het ontbreken van kosten voor gecontracteerd vermogen. De andere tariefdragers zijn gelijk. De kosten van gecontracteerd transportvermogen vormen bij een normaal contract ongeveer 40 procent van de totale kosten van transportcapaciteit. Het andere deel bestaat uit kosten voor kW-max op basis van de werkelijk gerealiseerde kwartierpiek in een maand.
Implementatie in de loop van 2024
Het voorstel van de netbeheerders moet eerst door de toezichthouder beoordeeld worden voordat deze definitief geïmplementeerd kan worden. De netbeheerders verwachten dat de ACM het voorstel in de loop van het tweede kwartaal van 2024 zal goedkeuren. Hierna zullen de netbeheerders de nieuwe contractvormen in hun processen implementeren.
De netbeheerders verwachten het tijdsblokgebonden en volledig variabele transportrecht vanaf het eerste kwartaal van 2025 te kunnen aanbieden. Het tijdsduurgebonden transportrecht volgt in 2026 via TenneT. Voor de energievolumegebonden contractvorm is nog geen tijdpad bekend.
Het zal mogelijk worden om alternatieve transportrechten te combineren met een vast transportrecht. Zo kunnen bedrijven altijd beschikken over hun vaste gecontracteerd transportvermogen en dit aanvullen met een variabel vermogen.
Variabel transportrecht en slim laadmanagement
Loqio is voorbereid om variabele transportrechten toe te passen voor het slim laden van elektrische voertuigen. Met onze oplossing voor smart charging zorgen we ervoor dat jouw elektrische wagenpark automatisch op de goedkoopste energie worden geladen binnen een flexibele vermogensruimte afkomstig van eigen opwek of een volledig variabel of tijdsblokgebonden transportrecht.
Meer over slim laadmanagement »
Neem contact met ons op
Heb je vragen over energiemanagement, sensoren, dashboards en slimme gebouwen? Wij helpen je graag verder.
Stuur ons een bericht en we nemen zo snel mogelijk contact op.
Sebastiaan Schimmel
Business, software development en infra