Zo zorgt slim laden op zelf opgewekte energie voor lagere laadkosten
Veel ondernemingen en instellingen zijn bezig met elektrificatie van hun wagenpark en de installatie van zonnepanelen om minder afhankelijk te worden van fossiele energie. Bij bedrijven die eigen opwek combineren met elektrische auto's wordt het energiegebruik van het laadplein vaak niet afgestemd op de productie van energie uit zonnepanelen, waardoor er onnodige energiekosten worden gemaakt.
Met optimalisatie van de zelfconsumptie, het direct gebruik van zelf opgewekte energie, kunnen grootverbruikers 10 tot 20 cent per kWh besparen op hun energiekosten. We leggen uit hoe deze kostenbesparing is opgebouwd en hoe slim laden zorgt voor lagere laadkosten en beter gebruik van duurzame energie.
Laden piekt in de ochtend, zon in de middag
Laadpleinen bij kantoren vertonen typisch een laadpiek in de ochtend. Werknemers arriveren tussen 8.00u en 9.00u op hun werk en pluggen hun auto in op een laadpaal. Zonder slim laadmanagement worden auto's direct op hun maximale vermogen geladen. Om 11.00u zijn de meeste auto's vol. Het laadprofiel strookt niet met de opwek van zonnepanelen, die op onbewolkte dagen de vorm van een parabool heeft en piekt tussen 12.00u en 14.00u in de middag.
Het resultaat is dat gebouwen met grote PV-installaties in de middag geregeld energie terugleveren aan het net, terwijl er in de ochtend energie ingekocht moest worden om elektrische auto's te laden. De teruglevering van energie levert minder op dan de kosten bij inkoop. Bedrijven maken hierdoor onnodige kosten.
Auto's die geladen worden op zakelijke laadpleinen zijn vaak de hele werkdag aanwezig. Er is veel flexibiliteit om het moment van laden te optimaliseren. Slim laden maakt gebruik van die flexibiliteit door het laden automatisch te verplaatsen naar momenten met de laagste energiekosten, bijvoorbeeld wanneer er overtollige opwek uit zonnepanelen wordt verwacht.
Opbouw van energiekosten voor grootverbruikers
Om te begrijpen hoe de besparing tot stand komt ontleden we de opbouw van de energiekosten voor grootverbruikers. De kosten bestaan uit de volgende componenten:
- het kale levertarief
- het transporttarief
- energiebelasting
- de inkoopvergoeding van de energieleverancier
Energiebelasting
Bedrijven en particulieren die elektriciteit afnemen van het net dragen hiervoor energiebelasting af. De energiebelasting wordt geheven volgens een degressief stelsel waarbij grotere afnemers een gemiddeld lager tarief betalen. Grootverbruikers kunnen de energiebelasting bij terugleveren niet salderen met de energiebelasting die op de inkoop van energie wordt geheven. Zelfconsumptie van zonne-energie levert voor de meeste bedrijven een besparing op van vier cent per kWh. Importeert je bedrijf 50.000 kWh per jaar of minder dan is de besparing ongeveer 10 cent per kWh.
| Energiebelasting per kWh in 2024 | |
|---|---|
| 0 - 10.000 kWh | € 0,10880 |
| 10.001 - 50.000 kWh | € 0,09037 |
| 50.001 - 10 miljoen kWh | € 0,03943 |
| Meer dan 10 miljoen kWh | € 0,00188 |
Transporttarief
De netbeheerder rekent voor elke kWh die uit het elektriciteitsnet wordt afgenomen een transporttarief. Transportkosten zijn alleen van toepassing op geïmporteerde energie en niet op teruglevering. Door zelf opgewekte energie direct te gebruiken voor het laden van elektrische voertuigen bespaar je transportkosten van 1,8 tot 2,0 cent per kWh. De exacte kosten verschillen per netbeheerder zijn in de onderstaande tabel uitgewerkt voor de drie grote netbeheerders.
| Transporttarief per kWh in 2024 | |
|---|---|
| Enexis | € 0,0206 |
| Liander | € 0,0195 |
| Stedin | € 0,0176 |
Levertarief vs terugleververgoeding
Ondernemingen die gebruikmaken van een conventioneel vast of variabel energiecontract betalen betalen een vaste prijs per kWh voor een bepaalde afrekenperiode. Het gaat hier om het kale levertarief zonder energiebelasting. Voor teruggeleverde energie ontvangen zij eveneens een vaste prijs van hun energieleverancier.
Het verschil tussen het kale levertarief en en de terugleververgoeding is vaak aanzienlijk. Dit komt omdat energieleveranciers de meeste teruglevering verwachten op momenten dat er al veel aanbod is van andere zonne-installaties en de energie relatief weinig waard is. De verschillen tussen het levertarief en de terugleververgoeding lopen sterk uiteen per energiecontract. Een verschil van 5 tot 10 cent per kWh is gebruikelijk.
Met slim laden voorkom je dat er in de ochtend dure energie ingekocht moet worden en er op een ander moment energie wordt teruggeleverd waarvoor je een veel lagere vergoeding ontvangt.
Inkoopkosten bij dynamische energiecontract
Is er een dynamische energiecontract afgesloten met afrekening op uurprijzen, dan gelden er andere spelregels. Je ontvangt in hetzelfde uur dan dezelfde vergoeding voor teruglevering als de kosten voor inkoop. Bijkomend brengt de energieleverancier kosten in rekening voor het inkopen van jouw energie, zowel voor levering als teruglevering. Dit zijn kosten die de energieleverancier maakt om energie in te kopen of te verkopen op de dagmarkt en onbalanskosten die worden gemaakt als gevolg van afwijkingen tussen inkoop/verkoop vooraf en de werkelijke hoeveelheid afgenomen of teruggeleverde energie.
De inkoopkosten verschilt per energieleverancier. Bij de eenvoudige contracten waarbij je als afnemer wordt afgeschermd van onbalanskosten bedraagt de vergoeding zo'n 1,5 tot 2,0 cent per kWh.
Zelfconsumptie zorgt ervoor dat de energieleverancier minder energie voor jou hoeft te verhandelen. Je bespaart op inkoopkosten voor import en teruglevering, bij elkaar zo'n 3,6 cent per kWh afhankelijk van de energieleverancier.
Zelfconsumptie minimaal 9,5 cent per kWh goedkoper
Tellen we alle kosten bij elkaar dan ontstaat er een verschil van minimaal 9,5 cent per kWh tussen de kosten voor inkoop van energie en de opbrengst bij verkoop. Dit verschil is nog groter bij bedrijven die minder dan 50.000 kWh per jaar inkopen en bij contracten waarbij het verschil tussen het kale levertarief en de terugleververgoeding groter is dan 3,6 cent per kWh.
In de onderstaande grafiek zie je het totale verschil in waarde van energie die wordt ingekocht en teruggeleverd voor grootverbruikers in de meest voorkomende schalen voor de energiebelasting. In dit voorbeeld zijn we uitgegaan van een dynamisch energiecontract met een kale energieprijs van 10 cent en inkoopkosten.
Grootverbruikers kunnen dus veel kosten besparen door hun opgewekte energie zoveel mogelijk zelf te gebruiken.
De verschillen met zakelijk kleinverbruik
Voor kleinverbruikers (aansluitingen tot 3x 80A met een vermogen van maximaal 55 kW) zijn de voordelen van zelfconsumptie op dit moment beperkt. Kleinverbruikers mogen nog salderen, wat betekent dat de jaarlijks geleverde en teruggeleverde energie inclusief energiebelasting en btw tegen elkaar worden weggestreept. Kleinverbruikers betalen bovendien geen transportkosten. De netwerktarieven zijn een vast bedrag gebaseerd op capaciteit van de aansluiting.
Het is de verwachting dat de salderingsregeling vanaf 2026 in stappen wordt afgebouwd. Vanaf dat moment wordt het ook voor kleinverbruikers van belang om verbruik en opwek op elkaar af te stemmen, bijvoorbeeld door slim laden.
In afwachting van de afbouw van de salderingsregeling hebben een aantal energieleveranciers al besloten om terugleverkosten in rekening te brengen aan klanten die energie terugleveren. In de aanloop naar 2026 zullen waarschijnlijk meer energieleveranciers volgen. Ook dan neemt het belang van direct gebruik van zelf opgewekte energie toe.
Voorkomen van curtailment
Steeds vaker krijgen bedrijven die zelf energie willen opwekken, te maken met een beperking in hun gecontracteerd transportvermogen voor teruglevering. Het is dan niet mogelijk om de volledige opwekcapaciteit terug te leveren aan het elektriciteitsnet. Als de installatie na aftrek van het gebouwverbruik meer kan opwekken dan er teruggeleverd mag worden, moeten omvormers in vermogen begrensd worden om overschrijding van het contractvermogen te voorkomen. Dit wordt ook wel curtailment genoemd.
Met slim laden zorgen we ervoor dat elektrische voertuigen worden geladen op momenten dat energie de laagste waarde heeft. Energie die niet opgewekt kan worden vanwege een transportbeperking heeft geen economische waarde. Het Loqio energiemanagementsysteem zal er automatisch op aansturen om deze potentiële te benutten voor het laden van elektrische auto's zodat zonnepanelen toch optimaal renderen.
Zelfconsumptie bij negatieve energieprijzen
Een andere vorm van curtailment is nodig als een onderneming gebruikmaakt van dynamische energieprijzen en de energieprijzen in een bepaald uur negatief zijn. Vanwege de energiebelasting, transportkosten en de inkoopkosten van de energieleverancier is het bij een negatieve energieprijs meestal het voordeligst om niet te exporteren maar wel zoveel mogelijk energie op te wekken voor eigen gebruik. Ook hier zorgen we met slim laden voor het optimaal benutten van eigen opwek.
Het maatschappelijk belang van zelfconsumptie
Naast de directe financiële voordelen van slim laden is slim energiemanagement nodig voor een succesvolle transitie naar een duurzaam energiesysteem. Door het direct gebruik van zelf opgewekte energie is er minder transport van energie nodig via het elektriciteitsnet. Slim laden reduceert pieken voor afname in de ochtend en voor teruglevering in de middag en draagt daarmee bij aan het voorkomen van netcongestie.
In een energiesysteem met veel variabele opwek uit zon en wind is het essentieel dat de vraag naar energie kan worden afgestemd op het aanbod. Nu al komt het geregeld voor dat zonneparken en windturbines op dagen met veel zon en wind afgeschakeld moeten worden om overaanbod te voorkomen. Slim laden zorgt ervoor dat duurzame energiebronnen beter benut worden en er minder opwek uit fossiele bronnen nodig is om elektrische auto's te laden.
Praktijkcase laden op zelf opgewekte energie
Bij onze launching customer Exonet brengen we slim laden op zelf opgewekte energie in de praktijk. Exonet heeft een laadplein met twaalf laadpunten en kan met eigen zonnepanelen maximaal 65 kW opwekken. Het gecontracteerd transportvermogen voor teruglevering is vanwege netcongestie beperkt tot 40 kW. In het voorjaar en de zomermaanden komt op maandbasis 75 procent van de gebruikte energie uit eigen opwek. Jaarlijks bespaart het bedrijf circa 2.000 euro door verhoogde zelfconsumptie en het voorkomen van curtailment op werkdagen.
Deze besparing wordt gecombineerd met lagere kosten voor piekvermogen en een besparing op gemiddelde energiekosten door optimalisatie voor dynamische energieprijzen. In totaal realiseert het bedrijf een jaarlijkse besparing op laadkosten van € 3.400.
Neem contact met ons op
Heb je vragen over energiemanagement, sensoren, dashboards en slimme gebouwen? Wij helpen je graag verder.
Stuur ons een bericht en we nemen zo snel mogelijk contact op.
Sebastiaan Schimmel
Business, software development en infra